У Пальмовую нядзелю пачынаецца Вялікі тыдзень

13 красавіка 2014 г., у Пальмовую нядзелю, пачынаецца Вялікі тыдзень. Літyргія гэтага дня нагадвае пра ўрачысты ўезд Езуса Хрыста ў Ерузалем перад Яго ўкрыжаваннем.

Па волі благаслаўлёнага Папы Яна Паўла ІІ Пальмовая нядзеля з 1986 г. з’яўляецца таксама Сусветным днём моладзі.

У літургіі Пальмовай нядзелі заўважаюцца два моманты: радасная працэсія з пальмамі і чытанне Мукі Пана. Такім чынам Касцёл падкрэслівае, што трыумф Хрыста і Яго ахвяра непарыўна звязаны між сабой.

Удзел у літургіі гэтага дня азначае згоду на крыж, на менавіта такі, а не іншы, шлях жыцця, на цярпенне разам з Езусам.

Святкаванне Пальмовай нядзелі бярэ пачатак у Ерузалеме ў IV ст. У той час імнуліся як мага больш дакладна прадставіць сцэны з жыцця Езуса. Паступова працэсіі сталі больш драматызаванымі, напрыклад, біскуп, які прадстаўляў Хрыста, уязджаў у горад на восліку.

Звычай асвячэння пальмовых галін з’явіўся ў Касцёле ў ХІ ст. У нашай краіне іх замяняюць вербы. Пасля асвячэння іх утыкаюць за крыжы і абразы, каб сцерагчы дом ад няшчасцяў і мець Божае благаслаўленне. Раней галінкі ўтыкаліся таксама ў полі, каб Бог сцярог пасевы ад граду, сушы, вялікіх дажджоў.

(JM)  http://catholic.by/

Што такое Беззаганнае Зачацце Панны Марыі?

niepokalana

8 снежня Касцёл святкуе ўрачыстасць Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі. Дагмат аб Беззганным Зачацці Багародзіцы, ухвалены ў ХІХ ст., да сённяшняга дня застаецца незразумелым для многіх хрысціян, і таму часта, ў бок Касцёла скіравана крытыка за беспадстаўнае стварэнне новых праўдаў веры. Крытыка дагмату грунтуецца на тым, што Хрыстос прыйшоў, каб адкупіць усіх людзей і Марыя не з’яўляецца выключэннем – такім чынам яна, нібыта, не можа быць беззаганай.

Адэнтавыя пастановы

postanowienia

У Адвэнце Каталіцкі Касцёл нагадвае вернікам аб патрэбе добрых пастановаў. Навошта нам гэта патрэбна?

Аналізуючы сваё жыццё, многія могуць заўважыць цікавую рэч: да чагосці злога, дрэннага чалавек хутка прывыкае, а добрае даецца з вялікімі намаганнямі. Стаць горшым і дэградаваць заўсёды атрымоўваецца нашмат лягчэй, чым стаць лепшым і дасканалейшым. Дабро заўсёды патрабуе ад нас больш намаганняў, часу, сілаў, увагі, сродкаў. Яно высока ацэньваецца Богам.

Калі мы збіраемся наведаць родных і сяброў з нагоды юбілею або дня нараджэння, то стараемся прыйсці не з пустымі рукамі, а падрыхтаваць падарунак. Каб падрыхтаваць, адпаведны і добры дар нам патрэбны час, для таго каб разважыць, пашукаць, прыцаніцца ….

Адвэнт – час падрыхтоўкі да дня нараджэння Сына Божага, нашага Збаўцы. Ён падараваў нам сваё жыццё, дзеля нашага збаўлення і нашым адказам удзячнасці на так вялікі дар, з’яўляюцца добрыя пастановы Адвэнту, якія павінны рэалізоўвацца ў паўсядзённасці. Выкананне адвэнтовых пастановаў павінна зрабіць нас хоць бы крышку лепшымі, дабрэйшымі, бліжэйшымі да Стварыцеля. Толькі тады Божае Нараджэнне стане для нас сапраўды радасным святам і будзе дасканалым падарункам для людзей і Бога.

Просім сёння Духа Святога, каб Ён асвяціў наш розум і дапамог нам у выбары і выкананні адпаведнай адвэнтовай пастановы.

кс. д-р Юрый Павайба

Выява з ethnomuseum.pl

Божае Нараджэнне

24 снежня на змярканні ў кожным каталіцкім доме рыхтуецца накрыты стол, за якім збіраецца ўся сям’я, каб за вігілійнаю вячэраю ўсім разам перажываць вялікую радасць, якую больш за дзве тысячы гадоў таму гэтая ноч прынесла ўсім людзям добрай волі, і каб вітаць прыходзячага ў свет Хрыста.
Як усё чалавецтва калісьці чакала прыйсця Збаўцы, так заўсёды святу Божага Нараджэння папярэднічае Адвэнт — час падрыхтоўкі, час навяртання сэрцаў, час радаснага чакання. Яго завяршае менавіта гэтая вігілійная вячэра. Святочны настрой і прыгожыя, шчырыя пажаданні дабра і шчасця ў гэты вечар спалучаныя са строгім пастом: сярод страваў, якія знаходзяцца на стале, толькі посныя стравы.
У тым, што датычыць стала, у свеце і нават у нашай невялікай краіне, існуе шмат розных традыцый і звычаяў. Але ўсе беларускія католікі неадменна распачынаюць вігілійную вячэру з дзялення аплаткай — прэсным белым хлебам, загадзя асвячаным у касцёле. Аплатка — гэта сімвал Хрыста, які, прыняўшы чалавечае цела, аддаў сябе самога за жыццё свету, і да сканчэння вякоў прабывае з намі ў Хлебе эўхарыстычным.

Божае Нараджэнне – Абрады вігілійнай вячэры –

1. Запальванне свечкі.

На вігілійным стале, засланым абрусам, пад якім знаходзіцца сена, разам з ежай кладуць талерку з аплаткай. Бацька ці маці запальвае свечку, гаворачы пры гэтым: «Святло Хрыста».
Усе адказваюць: «Дзякуй Богу».
Уводзіны:
«Дзве тысячы гадоў таму назад на свет прыйшоў Езус Хрыстус, Сын Божы, які нарадзіўся ў бэтлеемскай стайні як безабароннае Дзіця. Аб гэтым нам гаворыць Евангелле. Стоячы, давайце паслухаем з верай слоў Евангелля, якое апіс-вае гэтую самую радасную для ўсіх людзей падзею Нараджэння Божага Сына, Eзуса Хрыста.

8.12. – урачыстасць Беззаганнага Зачацця Найсвяцейшай Панны Марыі

Бог ад пачатку абраўшы Марыю, каб была Маці Свайго Сына, захаваў яе ад усялякай плямы граху і адарыў поўняй ласкі. Дзякуючы гэтаму Марыя стала прыбыткам Уцелаўлёнага Слова. Дзякуючы Богу за выключны прывілей удзелены Марыі выпрошваем сабе ласку для змагання з грахом. Свята Беззаганнага Зачацця адзначалася на Ўсходзе ўжо ў VIII стагоддзі. У IX стагоддзі перайшло і на Захад.На нашых тэрыторыях пачало адзначацца гэтае свята з XIV стагоддзя.8 снежня 1854 года папа Пій IX сцісла акрэсліў і падаў да веры праўду аб Беззаганным Зачацці Найсвяцейшай Панны Марыі як дагмат каталіцкай веры.

Рараты — падзяка Панне Марыі за яе «так»

Рараты — адмысловыя святыя Імшы ў перыяд Адвэнту. Назва «Рараты» бярэ свой пачатак ад лацінскай песні «Rorate coeli desuper» («Дайце, нябёсы, росы з вышыняў»), якая спяваецца ў перыяд Адвэнту, звычайна на пачатку раратняй Імшы: чым для высахлай зямлі з’яўляецца раса, тым Хрыстус для тых, хто Яго чакае.
Традыцыйна Рараты адбываюцца перад усходам сонца. У касцёле пагашана святло, толькі гараць раратнія ліхтарыкі, якія прыносяць з сабою людзі, звычайна запаленымі, ідучы з дому ў святыню, асвятляючы змрок. Гэтая прыгожая сімволіка нагадвае нам пра неабходнасць збірання на працягу ўсяго Адвэнту добрых учынкаў, якія дапамогуць асвяціць змрок граху ў нашай душы, паказаць Езусу шлях да нашага сэрца.

Раратняя святая Імша

Новы літургічны год у Каталіцкім Касцёле распачынаецца з Адвэнту — часу радаснага чакання Нараджэння Пана. Гэты перыяд насычаны багатай сімволікай і традыцыямі. Адной з прыгожых традыцый Адвэнту з’яўляецца раратняя святая Імша ў гонар Найсвяцейшай Панны Марыі. Звычайна гэта літургія цэлебруецца на світанні. З вялікай ахвотай у раратніх святых Імшах прымаюць удзел дзеці, якія на пачатку літургіі ідуць у працэсіі, трымаючы ў руках запаленыя свечкі або лампадкі. І толькі на спеў «Хвала на вышынях Богу…» ва ўсім касцёле запальваецца святло. Назва rorate паходзіць ад першага слова лацінскай песні «Rorate coeli» («Свет наш абмыйце, чыстыя росы…»). Удзел дзяцей у раратняй святой Імшы таксама звязаны з разнастайнымі добрымі пастановамі, якія яны бяруць на перыяд Адвэнту. Гэтыя пастановы з’яўляюцца выражэннем іх унутранай падтрыхтоўкі да Божага Нараджэння і іх жадання перамяніць сваё жыццё.
З Раратамі таксама звязаны звычай запальвання свечкі, што сімвалізуе Марыю, якая як Зорка ранішняя прадвяшчае прыйсце поўнага Святла — Хрыста. Акрамя гэтага, у касцёле размяшчаецца вянок з чатырма свечкамі, якія абазначаюць чатыры нядзелі Адвэнту. Свечкі і лампады, якія так часта выкарыстоўваюцца ў адвэнтавай літургіі, сімвалізуюць чуванне, а таксама радасць ад хуткага прыйсця Хрыста.
У перыяд Адвэнту святар цэлебруе святыя Імшы ў літургічным адзенні фіялетавага колеру. Выключэннем з’яўляецца III Нядзеля Адвэнту, калі літургічнае адзенне мае ружовы колер. У літургіі Касцёла гэта нядзеля мае сваю назву — Gaudete (лац. «радуйцеся»).
Упершыню пра Адвэнт як час падрыхтоўкі да Нараджэння Пана ўзгадваецца ў гістарычных крыніцах IV ст. Гэты перыяд дзеліцца на дзве часткі: дні да 16 снежня з’яўляюцца часам радаснага чакання паўторнага прыйсця Хрыста на сканчэнне свету. З 17 да 24 снежня працягваецца падрыхтоўка да ўрачыстасці Нараджэння Пана, якая святкуецца 25 снежня.

Адвэнтавыя звычаі і сімволіка

Рараты. Гэта Святыя Імшы падчас адвэнту на чэсць Маці Божай, якія дазваляецца праводзіць у любы дзень адвэнту, акрамя нядзелі і ўрачыстасцей, якія прыпадаюць на гэты перыяд. Іх назва паходзіць ад першых слоў лац. гімна „Rorate coeli desuper”(Спусціце, нябёсы, нам расу), які спяваўся на пачатку такіх Імшаў.
Чым для высахлай зямлі раса, Тым Хрыстос для тых, хто яго чакае. Рараты —  гэта падзяка Найсвяцейшай Панне Марыі за яе згоду стаць Маці Збаўцы. Раратняя Імша з’яўляецца знакам асаблівай прысутнасці Марыі падчас адвэнту, бо менавіта яна чакала Збаўцу так, як ніхто іншы. Перажывала яна гэты час чакання як дачка Ізраіля, як Маці Езуса і як Маці Касцёла.

Адвэнт

Перыяд Адвэнту

У адпаведнасці з храналагічным падзелам, касцёльны год распачынае Адвэнт, г.зн. перыяд падрыхтоўкі да перажывання таямніцы Уцелаўлення Божага Сына. Ён пачынаецца ў нядзелю паміж 27 лістапада і 3 снежня і доўжыцца да 24 снежня, ахопліваючы чатыры тыдні. У мінулым Адвэнт у розных мясцовых Касцёлах меў розную працягласць. У некаторых законах уведзены 40-дзённы Адвэнт накшталт Вялікага посту. Да сённяшняга дня ў Касцёле св. Амброзія ў Мілане Адвэнт доўжыцца не чатыры, а шэсць тыдняў.
Гэты перыяд дзеліцца на дзве часткі: дні да 16 снежня з’яўляюцца часам радаснага чакання паўторнага прыйсця Хрыста на сканчэнне свету. З 17 да 24 снежня працягваецца падрыхтоўка да ўрачыстасці Нараджэння Пана, якая святкуецца 25 снежня.

Thanx: Goutu